Identiteitsfraude

Wat is identiteitsfraude en wat kun je doen om het te voorkomen?

Bij identiteitsfraude maakt iemand misbruik van je persoonlijke gegevens. Het gaat bijvoorbeeld om je paspoort, burgerservicenummer of handtekening. Zo worden er onder jouw naam bijvoorbeeld producten of diensten besteld, huurcontracten afgesloten, betalingen gedaan, creditcards of uitkeringen aangevraagd of bankrekeningen geopend.

Identiteitsfraude kan ernstige gevolgen hebben. Je kunt veel geld kwijtraken of zelf aangemerkt worden als oplichter en wanbetaler. Het kan vervolgens jaren duren voordat je naam is gezuiverd.

Hoe herken je identiteitsfraude?

Vaak kom je er pas achter dat je slachtoffer bent van identiteitsfraude als je bijvoorbeeld rekeningen of boetes krijgt waar je niks van af weet. Signalen van fraude met je persoonlijke gegevens, identiteitsbewijs of DigiD zijn onder andere:

  • Je ziet opeens onbekende afschrijvingen op je bankafschriften of creditcardoverzichten
  • Je ontvangt brieven en contracten waar je niks van af weet
  • Je ontvangt rekeningen voor producten of diensten die je niet besteld hebt
  • Er staan leningen, rekeningen, creditcards of woonruimten op je naam, maar je weet van niks
  • Iemand heeft de inloggegevens van je digitale accounts en zo toegang tot deze accounts
  • Je krijgt boze berichten van mensen die beweren dat je een oplichter bent. Bijvoorbeeld omdat je hen via Marktplaats zou hebben opgelicht.
  • Je krijgt brieven van incassobureaus en/of gerechtsdeurwaarders over schulden waar je niks van af weet
  • Je kunt geen lening krijgen omdat er een signalering op je naam staat bij het Bureau Krediet Registratie (BKR)
  • Je staat bij de gemeente onder een ander adres ingeschreven, zonder dat je een wijziging hebt doorgegeven
  • Er staan een of meerdere onbekende werkgevers op je pensioen- of belastingoverzichten
  • Je krijgt geen subsidie of uitkering, omdat er al een subsidie of uitkering op je naam staat. Maar je weet van niets.
  • Je moet op verhoor komen, omdat de politie je als verdachte ziet

Bescherm jezelf tegen identiteitsfraude

Pas op voor fraude met een kopie van je identiteitsbewijs. Gebruik een privacy paspoorthoes.

Hoe kun je identiteitsfraude voorkomen?

Diefstal van persoonlijke gegevens gebeurt vaak online, maar ook via het oud papier. Het is belangrijk om zorgvuldig om te gaan met je identiteitsgegevens. De Rijksoverheid geeft tips hoe je identiteitsfraude kunt voorkomen.

Laat je identiteitsgegevens niet stelen

  • Gestolen identiteitsbewijzen zijn erg populair onder criminelen. Bewaar je identiteitsbewijs – thuis en op reis – op een veilige plaats, zodat het niet gestolen wordt.
  • Oplichters kunnen ook post uit je brievenbus hengelen. Zo stelen ze bijvoorbeeld bankpasjes en bijbehorende pincodes. Beveilig je brievenbus dus tegen posthengelen.
  • Beveilig je digitale accounts met twee-factor-authenticatie, om te voorkomen dat criminelen inbreken in je e-mail of social media account en zo persoonlijke gegevens stelen of uit jouw naam berichten versturen.

Deel je gegevens en documenten niet met de verkeerde mensen

  • Kijk uit voor babbeltrucs. Oplichters doen zich voor als medewerker van een bank of computerbedrijf en proberen zo je inloggegevens te achterhalen.
  • Stuur geen kopie van je identiteitsbewijs als je iets online koopt of verkoopt (bijvoorbeeld via Marktplaats).
  • Kijk uit voor phishing e-mails en klik nooit op een link naar een inlogpagina. Oplichters ‘hengelen’ of ‘vissen’ met behulp van valse e-mails naar je persoonsgegevens, inlognamen, wachtwoorden en bank- of creditcardgegevens.

Geef je identiteitsgegevens niet ‘cadeau’

  • Pas op voor fraude met een kopie van je identiteitsbewijs. Maak een veilige kopie. Maak je BSN-nummer onleesbaar, ook in de cijferreeks onderaan. Schrijf op de kopie dat het een kopie is en schrijf datum en doel erop. Met deze privacy paspoorthoes kun je veilig je paspoort (laten) kopiëren
  • Oplichters zoeken ook in afval of bij het oud papier naar documenten met persoonlijke gegevens, zoals lookstrookjes. Versnipper of verscheur dus oude documenten met je identiteitsgegevens. Als je een oude computer of telefoon wegdoet, zorg dan ook dat hier geen persoonlijke gegevens of documenten meer op staan.
  • Kijk uit wat je deelt op social media. Criminelen kunnen gegevens over je verzamelen via social media en zo namens jou handelen of anderen oplichten. Wees voorzichtig wat je deelt, en deel zeker geen foto’s van je paspoort of rijbewijs.

Wat te doen als je slachtoffer bent van identiteitsfraude?

Als je slachtoffer bent geworden van identiteitsfraude – of dit vermoedt – is het heel belangrijk om snel te handelen. Doe direct aangifte bij de politie en meld het bij je bank of creditcardmaatschappij. Je kunt uit voorzorg je bankpas en creditcard laten blokkeren. Verzamel altijd zoveel mogelijk bewijs van (vermoedelijke) identiteitsfraude en Meld identiteitsfraude bij Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en -fouten (CMI). Bekijk hier de tips van de Rijksoverheid wat je kunt doen als je slachtoffer bent van identiteitsfraude.

Terug naar de kennisbank